Án lạ miền Tây: Không tư túi vẫn lãnh 20 năm tù!

Từ bán hàng sai quy định, bị kỷ luật...

Ngày 15-9-2018, Công ty Nguyễn Kim tiến hành kiểm tra kho hàng của Nguyễn Kim HG, phát hiện 184 sản phẩm "bị mất", trị giá 2,058 tỷ đồng. PGĐ Thảo đã chỉ đạo nhân viên xuất bán số hàng trên không đúng quy định của công ty.

Xuất phát từ Nguyễn Kim HG mới mở tại một tỉnh còn nghèo, việc kinh doanh ế ẩm, nên PGĐ Thảo muốn "chạy chỉ tiêu doanh số", vừa hoàn thành nhiệm vụ, vừa tăng thu nhập cho 60 nhân viên của trung tâm. Từ tháng 2 đến đầu tháng 9-2018, Nguyễn Kim HG đã xuất hàng bán cho Đỗ Tuấn Phong (SN 1982, ngụ Trần Văn Kiểu, P.1, Q.6, TPHCM) - Trưởng phòng kinh doanh (TPKD) Trung tâm mua sắm Nguyễn Kim Kiên Giang (Nguyễn Kim KG) với tổng số tiền gần 4,8 tỷ đồng.

Do Phong là đồng nghiệp cũ (Thảo có 4 năm giữ chức TPKD Nguyễn Kim KG), nên Thảo tin tưởng, bán hàng "gối đầu". Phong đã thanh toán được 2,771 tỷ đồng, còn nợ hơn 2 tỷ. Khi giao hàng, Trưởng phòng kho vận Hoàng Văn Hải lập biên bản, ký nhận đầy đủ. Lúc Phong thanh toán, Phòng kế toán nhận và xuất hóa đơn trên hệ thống.

HĐXX do thẩm phán Nguyễn Đình Tiến làm chủ tọa

Ngày 16-9-2018, GĐ vùng Miền Tây Công ty Nguyễn Kim là ông Phan Văn Tùng chủ trì cuộc họp với ông Thảo và 6 thành viên chủ chốt của Nguyễn Kim HG. Việc bán hàng sai quy định cho Đỗ Tuấn Phong, cả 6 người đều biết rõ nên tất cả đồng ký tên vào biên bản "nhận trách nhiệm" về số tiền hơn 2 tỷ đồng mà Phong chưa trả, được xác định là "khoản công nợ".

Trong đó, PGĐ Thảo chịu 72% (hơn 1,5 tỷ đồng); còn lại 28% (hơn 500 triệu) do 6 thành viên thống nhất chịu, cụ thể: Hoàng Văn Hải chịu 10%; hai TPKD Khuê Khúc Tam Kỳ 5% và Quách Xuân Thu chịu 3%; Phạm Văn Thành (chuyên viên kế toán) 5%; Đỗ Hiền Tuấn (chuyên viên dịch vụ và chăm sóc khách hàng) chịu 3%; Nguyễn Văn Loan (chuyên viên kinh doanh tổng hợp) chịu 2%.

Do Phong không trả tiền còn nợ, PGĐ Thảo đã gửi đơn tố giác. Được Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Kiên Giang mời làm việc ngày 11-10-2018, Phong ký vào biên bản, thừa nhận: "Tôi, Đỗ Tuấn Phong, TPKD Nguyễn Kim KG, xác nhận nợ Nguyễn Kim HG 2,027 tỷ đồng. Việc thất thoát hàng hóa và công nợ quá hạn tại Nguyễn Kim HG do tôi gây ra".

Ngày 30-10-2018, Phong viết "bản cam kết" thanh toán công nợ, xác định: "Tôi chịu trách nhiệm thanh toán toàn bộ khoản nợ cho Nguyễn Kim HG số tiền 2,027 tỷ đồng, đồng thời chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật cho việc thanh toán số nợ này...".

Cả biên bản và bản cam kết đều được thượng tá Tạ Văn Trung - Phó thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Kiên Giang, ký xác nhận.

Ngày 21-11-2018, Công ty Nguyễn Kim mở cuộc họp do Tổng GĐ điều hành Alexandre Rosso chủ trì, kết luận: "Ông Thảo đã vi phạm nội quy lao động hiện hành của công ty". Từ kết luận trên, ngày 17-12-2018, Tổng GĐ Công ty Nguyễn Kim Jariya Chirathivat ký quyết định (QĐ) sa thải ông Thảo.

... Đến vướng vòng lao lý

Ngày 27-12-2018, Công ty Nguyễn Kim gửi đơn tố cáo Thảo đến Công an tỉnh Hậu Giang. Ngày 16-1-2019, ông Thảo có đơn trình bày và đề nghị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hậu Giang phối hợp với Công an tỉnh Kiên Giang xử lý ông Phong, thu hồi số tiền cho Nguyễn Kim HG. Ngày 1-2-2019, Thảo bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Tham ô tài sản" quy định tại Điều 353 BLHS 2015. Đến ngày 20-2-2020, bị can được tại ngoại.

Lúc đầu, Thảo bị khởi tố tội "Tham ô tài sản" toàn bộ 2,058 tỷ đồng. Sau đó, số tiền này được cơ quan tố tụng, tách ra làm 2 phần: Thảo chỉ "tham ô” 430,4 triệu đồng; 1,628 tỷ đồng còn lại, Thảo vi phạm về kế toán. Từ đó, Thảo bị khởi tố thêm tội "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng" theo Điều 221 BLHS 2015.

Vụ án được TAND tỉnh Hậu Giang mở phiên tòa sơ thẩm ngày 1-6-2020 với HĐXX do thẩm phán Nguyễn Đình Tiến ngồi ghế chủ tọa. Đối tượng chiếm đoạt tiền Đỗ Tuấn Phong được tòa triệu tập với tư cách "người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan". Sau phần thủ tục, kiểm sát viên (KSV) Phạm Chi Lăng đọc bản cáo trạng 10 trang, do Phó viện trưởng VKSND tỉnh Hậu Giang Nguyễn Thanh Liêm ký, truy tố Thảo 2 tội theo Điều 353 và 221 BLHS.

Sau một ngày diễn ra căng thẳng, thẩm phán Tiến ký QĐ trả hồ sơ cho Viện kiểm sát điều tra bổ sung một loạt vấn đề, trong đó có liên quan đến Hoàng Văn Hải và "nhân vật trung tâm" Đỗ Tuấn Phong.

Ngày 19-1-2021, TAND tỉnh Hậu Giang tiếp tục mở phiên tòa sơ thẩm cũng do thẩm phán Tiến làm chủ tọa. Hầu tòa lần này ngoài Thảo (SN 1977) còn có bị cáo Hoàng Văn Hải. "Nhân vật trung tâm" Phong vẫn ngồi ở hàng ghế "người liên quan". KSV Phạm Chi Lăng đọc bản cáo trạng cũng do Phó viện trưởng Liêm ký, truy tố Thảo 2 tội như cũ; truy tố Hải tội theo Điều 221, vai trò đồng phạm với số tiền vi phạm 2,058 tỷ đồng (?!).

Qua diễn biến tại phiên tòa, KSV Lăng nhận ra việc truy tố Thảo 2 tội là "chưa phù hợp" nên đề nghị HĐXX trả hồ sơ. Chủ tọa Nguyễn Đình Tiến ký QĐ trả hồ sơ điều tra bổ sung, khẳng định: "Có căn cứ cho rằng còn có người khác thực hiện hành vi phạm tội liên quan đến vụ án chưa được làm rõ. Thực tế, thiệt hại của Nguyễn Kim HG có liên quan đến Đỗ Tuấn Phong nên cần làm rõ vai trò của Phong...".

Ngày 24-1-2022, TAND tỉnh Hậu Giang mở lại phiên tòa, thẩm phán Tiến tiếp tục ngồi ghế chủ tọa. KSV Lăng dù đã trở thành Viện trưởng VKSND H. Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang nhưng vẫn tiếp tục ngồi ghế công tố, đọc bản cáo trạng mới cũng do Phó viện trưởng Liêm ký, quay lại truy tố Thảo "Tham ô tài sản" với số tiền 2,058 tỷ đồng. Hải cũng bị truy tố tội "Tham ô tài sản" 2,058 tỷ đồng, với vai trò đồng phạm.

Trong khi nhiều điểm "mờ" của vụ án chưa được làm rõ, thẩm phán Tiến đọc bản án, tuyên phạt Thảo 20 năm tù về tội "Tham ô tài sản". Đối với Hải, thẩm phán Tiến áp dụng "chính sách khoan hồng đặc biệt", miễn hình phạt cho bị cáo này (?!).

5 điểm bất thường, lộ rõ oan sai

Không chỉ kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, ông Thảo có đơn kêu cứu gửi các cơ quan chức năng. Nhóm luật sư (LS) bào chữa cho bị cáo cũng chỉ ra hàng loạt điểm bất thường của vụ án "siêu lạ” này.

Thứ nhất, đặc trưng cơ bản của tội "tham ô” là cấu thành về vật chất, phải có hành vi chiếm đoạt, trục lợi. Trên thực tế, ông Thảo không có ý thức chiếm đoạt, cũng không tư túi hay vụ lợi cá nhân. Ông Thảo chỉ có hành vi bán hàng sai nội quy luân chuyển hàng hóa của Công ty Nguyễn Kim, với mục địch rõ ràng là "chạy chỉ tiêu doanh số". Hành vi này đã bị công ty kỷ luật cao nhất bằng hình thức sa thải, mất hết mọi quyền lợi mà ông cống hiến cho Nguyễn Kim suốt gần 20 năm. Không tư túi đồng nào nhưng bị truy tố tội "tham ô tài sản" là hoàn toàn thiếu căn cứ, gây oan sai.

Thứ hai, số hàng hóa mà ông Thảo bán sai quy định kéo dài hơn nửa năm với tổng số tiền 4,8 tỷ đồng. Nếu có ý thức chiếm đoạt thì ông Thảo phải giấu kín và không nộp lại 2,77 tỷ đồng. Hồ sơ vụ án và các lời khai chứng minh ông Thảo đã nộp lại tiền bán hàng cho Nguyễn Kim HG. Thực tế, việc bán hàng cho Đỗ Tuấn Phong là công khai, nhiều người biết rõ. Bằng chứng là sau khi bị phát hiện, 6 nhân viên chủ chốt của Nguyễn Kim HG đều thừa nhận và đồng thuận gánh trách nhiệm 28% số tiền bị Phong chiếm đoạt (hơn 500 triệu đồng). Điều này càng chứng minh ông Thảo không "tham ô”. Đã xử lý ông Thảo và ông Hải nhưng lại tha bổng 5 nhân viên còn lại là bỏ lọt tội phạm.

Thứ ba, người chiếm đoạt tài sản trong vụ án này đích thực là Đỗ Tuấn Phong, nhưng lại không bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Chính HĐXX đã xác định, thiệt hại của Nguyễn Kim HG có liên quan đến Đỗ Tuấn Phong nên cần làm rõ vai trò của Phong. Các LS nhiều lần đề nghị HĐXX khởi tố Phong về tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản". Nhưng cuối cùng kẻ chiếm đoạt vẫn ung dung ngoài vòng pháp luật, càng lộ rõ dấu hiệu bỏ lọt tội phạm và "không khởi tố người có hành vi phạm tội".

Thứ tư, đối với Hoàng Văn Hải, HĐXX xác định đồng phạm với Thảo, thực hiện hành vi phạm tội nhiều lần, nên phải bị áp dụng tình tiết tăng nặng. Thế nhưng cuối cùng HĐXX lại "miễn hình phạt" cho Hải trong khi phạt bị cáo Thảo 20 năm. Có kỳ lạ không, bị cáo Hải nhận tội thì được tha bổng; còn bị cáo Thảo kêu oan thì xử gần "kịch khung"?

Thứ năm, cũng chính HĐXX xác định "có căn cứ cho rằng còn có người khác thực hiện hành vi phạm tội liên quan đến vụ án chưa được làm rõ”. Nhưng cuối cùng HĐXX cũng "quên" làm rõ...

Với niềm tin vào công lý, ông Thảo tin vụ án sẽ được cấp tòa phúc thẩm làm sáng tỏ, không bỏ lọt tội phạm, cũng như kết án oan người vô tội...

(Theo Báo Công An TP.HCM)